Below the Surface

Heb jij Below the Surface, de website met alle 700.000 objecten die zijn gevonden tijdens de opgravingen van de Noord-Zuidlijn in Amsterdam, al gezien? Hij verdient zonder twijfel een plekje op deze inspiratiepagina. Je kunt niet alleen alle (en dan bedoelen we ook echt alle!) gevonden objecten bekijken, maar je leest er ook bijzondere vondstverhalen en je maakt er je eigen ‘vitrine’.

Ga naar Below the Surface.

Opgravingen Noord-Zuidlijn Amsterdam

Rivieren zijn in steden geen voor de hand liggende archeologische vindplaatsen. Het komt maar zelden voor dat een rivierbodem drooggelegd wordt, midden in de stad nog wel, en systematisch kan worden onderzocht. Toch is dat wat er gebeurde bij de opgravingen van de Noord-Zuidlijn in Amsterdam. De metrolijn die Noord- en Zuid-Amsterdam met elkaar verbindt, loopt precies op de plek van rivier de Amstel, de slagader, de centrale as, van de stad. Hier ontstond circa 800 jaar geleden een nieuwe handelsstad, Amsterdam.

Foto’s: © Monumenten & Archeologie

Archeologen kregen in het centrum daarvan, op het Damrak en het Rokin, letterlijk fysiek toegang tot de rivierbedding. Vijftien jaar lang konden zij daar opgraven, waarbij maar liefst 700.000 vondsten zijn aangetroffen: kapot, heel, de meest uiteenlopende voorwerpen, alles door elkaar. De oudste voorwerpen komen uit 2400 v.Chr., lang voor het ontstaan van de stad, de nieuwste uit moderne tijd. Damrak en Rokin bleken rijke vindplaatsen vanwege het afval dat vele eeuwen lang in de rivier was gestort, en verloren voorwerpen die per ongeluk te water waren geraakt. De objecten geven een veelzijdig beeld van het leven van alledag in de stad Amsterdam.

Foto’s: © Monumenten & Archeologie

Website Below the Surface

Een groot deel opgegraven voorwerpen, van prehistorie botjes tot moderne verloren OV-kaarten, zijn gefotografeerd door fotograaf Harold Strak en op de website terug te vinden in categorieën als communicatie en kleding. Van een groot aantal bijzondere vondsten, zoals een gebreide wollen kous uit eind 19e-begin 20e eeuw, is het achterliggende historie terug te lezen. Ook ontdek je het verhaal achter de vitrines in metrostation Rokin, waarin kunstenaars op bijzondere wijze 10.000 van de voorwerpen tentoongesteld hebben (bekijk dit #archeosucces hier). Je kunt op Below the Surface zelfs je eigen ‘vitrine’ maken! Daarnaast lees je alles over de opgravingen zelf en is de documentaire die AT5 maakte over de opgravingen te bekijken.

Ga zelf aan de slag

Below the Surface is een inspirerende website, omdat de archeologie op een heldere, niet-stoffige manier naar de bezoeker wordt gebracht. Stadsarcheoloog van Amsterdam, Jerzy Gawronski: ‘Je kunt in de database afdalen en letterlijk een eigen zoektocht gaan doen’. Als bezoeker sta je rechtstreeks in contact met de bijzondere stadsgeschiedenis en zie je hoe Amsterdammers zich door de eeuwen heen ontwikkeld hebben – en toch eigenlijk ook wel een beetje hetzelfde gebleven zijn.

Maak je eigen ‘vitrine’ en vergeet vooral niet even af te dalen bij het metrostation Amsterdam Rokin om de vondsten te bewonderen.

Facts

  • Below the Surface is gemaakt door digitaal productiebureau Q42 i.s.m. Fabrique
  • Ruim 35.000 objecten van de 700.000 objecten die gevonden zijn tijdens 15 jaar opgegraven, zijn gefotografeerd door fotograaf Harold Strak en samengebracht in het boek ‘Spul”
  • De opgraving van de Noord-Zuid lijn was één van de grootste archeologische projecten van Amsterdam

Jerzy Gawronski:

Je kunt in de database afdalen en letterlijk een eigen zoektocht gaan doen.

Stadsarcheoloog van Amsterdam

Below the Surface

Weetje

Wist je dat Below the Surface een Zilveren Lamp, de Oscars van creatief Nederland, heeft gewonnen? In de categorie Design - Platform won digitaal productiebureau Q42, de maker van de website, de eerste prijs.

Foto: © Q42