• Wat

    community archaeology

  • Waar

    In verschillende Brabantse gemeenten

  • Wie

    Archeoloog Johan Verspay

© Johan Verspay
#archeosucces

CARE

Archeoloog Johan Verspay graaft, samen met de bewoners zelf, in de achtertuinen van inwoners van het Brabanste landschapsgebied Groene Woud. In dit Community Archaeology in Rural Environments-project, kortweg CARE, gaan zij samen op zoek naar hun dorpsgeschiedenis.

Publiek

In 2019 wordt CARE voor het eerst uitgevoerd in Nederland. Het doel is om samen met de bewoners op zoek te gaan naar de geschiedenis van dorpen in het Groene Woud, een Brabants gebied van 35.000 hectare tussen Eindhoven, Tilburg en ’s Hertogenbosch. Gemeentes in Groene Woud die meedoen zijn Boxtel, Liempde, Gemonde, Oirschot, Esch, Best en een deel van Woensel in Eindhoven.

Om meer informatie over de plaats en omvang van de bewoning door de tijd heen te krijgen, wordt er in de achtertuinen van de actuele bewoners gegraven. Onder begeleiding van professionele archeologen graven de bewoners zelf mee. Dat kan, omdat de opgravingen relatief eenvoudig zijn: meestal gaat het om kleine proefputjes van zo’n 1 tot 1,5 meter diep. Juist door die eenvoud kan jong en oud mee graven bij het CARE-project. Behalve de bewoners zelf, helpen ook vrijwilligers van lokale heemkundeverenigingen mee. Zij hebben vaak meer kennis over de lokale geschiedenis dan wie dan ook.

Maatschappelijk

CARE is een internationaal project, gesubsidieerd door de Europese overheid. Het project loopt drie jaar lang in vier Europese landen (Engeland, Tsjechië, Polen en Nederland), samen krijgen zij 750.000 euro om op zoek te gaan naar de specifieke dorpsgeschiedenis. Verspay hielp eerder bij de succesvolle opgravingen in de voor- en achtertuinen van de inwoners van East Anglia in Engeland. Verspay: ‘’Behalve een inhoudelijke studie naar de vorming en ontwikkeling van onze dorpen in het verleden willen we weten hoe archeologisch erfgoed kan bijdragen aan het versterken van dorpsgemeenschappen nu.’’

Luister hier naar de podcast over CARE.

In 2019 werd CARE genomineerd voor de Brabantse Erfgoedprijs van Erfgoed Brabant en finalist bij de Grote Archeologieprijs. Het project werd door de jury geprezen om ‘de lokale focus binnen een sterk internationaal profiel, met potentie om verder te groeien, het grote publiek te bereiken en overal in Nederland toegepast te worden. Een prachtig voorbeeld van publieksparticipatie!’. Daar zijn we het helemaal mee eens.

Succesfactoren

  • Maatschappelijk

  • Publiek

Johan Verspay:

De schoonheid van deze methodiek zit hem in de eenvoud ervan. Dit maakt het mogelijk dat iedereen mee kan doen, jong en oud.

Brabants Dagblad

CARE 12

Archeoweetje!

Bij één van de eerste opgravingen in Liempde, werd rond het Raadhuis een opmerkelijke vondst gedaan. Naast aardewerk, glas, tabakspijpjes en muntjes uit de 16e eeuw en later, werd een gietijzeren kogel gevonden. Omdat de kogel veel te groot is voor een musket van de plaatselijke schutterij, heeft dit mogelijk toebehoord aan een soldaat uit de Tachtigjarige Oorlog.