Erfgoed Gezocht

Altijd al een grafheuvel willen ontdekken? In het project Erfgoed Gezocht, een samenwerking tussen de universiteit Leiden en Erfgoed Gelderland, kan iedereen meespeuren naar archeologische resten. Gewoon vanaf je eigen computer! Dit maakt het Erfgoed Gezocht project het eerste grootschalige archeologische citizen science project van Nederland.

Publiek

Door een nieuwe techniek, genaamd LiDAR (Light Detection And Ranging), is de hoogte van Nederland heel gedetailleerd in kaart gebracht en toegankelijk gemaakt voor iedereen (zie het Actueel Hoogtebestand Nederland). Bijzonder is dat je met LiDAR zelfs door vegetatie heen meet, waardoor nu veel verborgen archeologie ineens ‘zichtbaar’ is. Een enorme kans voor archeologen, maar het betekent ook meer werk. Daarom besloten de archeologen van Universiteit Leiden en Erfgoed Gelderland het publiek om hulp te vragen. Het idee voor Erfgoed Gezocht, dat als proefproject door de provincie Gelderland werd gesubsidieerd, was geboren.

Op de website van Erfgoed Gezocht worden hoogtekaarten getoond waarop iedereen kan speuren naar archeologische resten zoals grafheuvels (2800 v.Chr.-200 na Chr.), Celtic fields of raatakkers (1000 v.Chr.-200 na Chr.) en houtskoolmeilers (vanaf 1200 AD). De resultaten van dit menselijk speurwerk worden niet alleen opgenomen in het archeologische onderzoek, maar tevens in een wetenschappelijke studie naar de mogelijkheden van kunstmatige intelligentie en het automatisch herkennen van specifieke soorten archeologische structuren door de computer.

Cross over

Eva Kaptijn, projectmedewerker van Erfgoed Gezocht: ‘We zijn gestart met een proefproject waarin alleen de Veluwe (zo’n 2000 vierkante kilometer) is afgezocht. De resultaten waren verbluffend: in slechts 5 maanden onderzochten duizenden mensen in totaal zo’n 350.000 detailkaarten onderzocht. Inmiddels zijn er al vele honderden potentiële nieuwe grafheuvels gevonden en is het oppervlak Celtic fields waarschijnlijk verdubbeld. Kortom, het enthousiasme waarmee aan dit pilot project is deelgenomen en de resultaten overstijgen alle verwachtingen. Burgerwetenschappers zijn onmisbaar in dit project!

De tweede fase van Erfgoed Gezocht bestaat uit veldexpedities om de resultaten van het digitaal speuren in het veld te controleren. Ook daar kan iedereen aan deelnemen. Tijdens zo’n veldexpeditie ga je samen met de archeologen op pad, zoals o.a. tijdens de Archeologiedagen gebeurde.

Zie het item over Erfgoed Gezocht gemaakt door EenVandaag.

Erfgoed Gezocht trekt jong en oud, liefhebbers van archeologie en computer geeks. Kaptijn: ‘Door het brede publiek bij dit onderzoek te betrekken ontstaat er een breder gedragen besef van de overal in Nederland aanwezige archeologische resten en het belang deze te beschermen. Bovendien bereikt het project mensen die nog niet eerder deelnamen aan archeologische activiteiten.’ Op het discussieforum dat aan het online platform is gekoppeld, is inmiddels een hechte vrijwilligers gemeenschap ontstaan van mensen die hun vondsten bediscussiëren, maar ook andere wetenswaardigheden uitwisselen, zoals interessante artikelen, documentaires en wandelingen langs archeologische resten.

In 2020 zal een tweede project op de Utrechtse heuvelrug van start gaan. We twijfelen er niet aan dat in de toekomst verschillende andere provincies zullen volgen. Zin om mee te speuren? Houd www.erfgoedgezocht.nl in de gaten!